Gerçek Balı Anlamak İçin Ne Yapmalıyız ?

Saf Bal Kesiksiz Akar, Yaygın bir halk inanışı şekersiz balın sızdırıldığında kesiksiz akması gerektiğidir.Bu bilinen yanlışlardan biridir.Bir balın akışkanlığı mevsime, ortam sıcaklığına ve baldaki nem oranına göre değişir.Elbette ki kışın sızdırılan bir bal ile yazın sızdırılan bir bal aynı akış karakteristiğini göstermeyecektir.Öyleyse balı sızdırarak saf ve sahte olduğunun anlaşılması mümkün değildir.


Saf Bala Çakmak Tutulduğunda Parlamaz, Bir diğer halk inanışı da bala kürdan sokup sonra da kürdanı çakmakla yakarak balın ateşte parlayıp parlamadığıdır.Parlıyorsa şekerli parlamıyorsa şekersizdir.Bu bilinen ve inanılan test yöntemlerinin en komiğidir.Hiçbir geçerlilik payı yoktu.


Saf Bal Şekerlenmez, Özellikle kış aylarında 14C derecenin altındaki ısı dalgalanmalarında bal zamanla donarak kristalize olur.Bu kışın saf zeytinyağının donması ya da suyun 0 derecenin altında donması gibi doğal ve fiziksel bir olaydır.Ancak toplumda bilinen en büyük yanlışlardan biri de budur. Tamamen doğal olan balın kristalizasyon işlemi halk arasında bal şekerlendi olarak bilinir ve kristalize olan bala şekerli damgası vurulur.Saf Çiçek Balı Kristalize olur.Eğer kış aylarında balınız kristalize olmuyorsa o zaman bir şeylerden şüphelenmeye başlamalısınız.

Ancak burada belirtilmesi gereken özel bir durum var.Bazı çiçeklerin balları daha erken bazı ballar ise daha geç olmak üzere bütün ballar kristalize olur.Bu kristalizasyon işleminin süresi ve şekli balın kaynağına göre değişmektedir.Örneğin kestane balı çok zor kristalize olurken çiçek balı çok çabuk kristalize olabilir.Yine aynı şekilde bazı çiçek balları uzun vadede ince tanecikler halinde kristalize olabilirken, bazı çiçeklerin balları ise çok kısa sürede ve kalın tanecikler halinde kristalize olabilir.


Saf Bal Boğazı Yakar/Yakmaz Bu da yine yaygın bir inanış ancak çelişkili bir inanış.Kimine göre gerçek bal boğazı yakarken kimine göre ise gerçek bal boğazı yakmaz.Hatta bir defasında aynı kavanozdaki balı tadan iki farklı kişinin “Aaa, bak işte boğazı yakıyor işte bu gerçek bal” , “Boğazı hiç yakmıyor çok yumuşak işte gerçek bal bu” dediğine şahit olmuştum.Yani bir balın yendiğinde boğazı yakıp yakmayacağı aynı bal için bile göreceli bir kavram.Kişinin tadımı yapmadan önce ne yediğinden, sigara içip içmediğine, balın hangi çiçekten elde edildiğine kadar uzanan çok göreceli bir kavram.Asla ve asla bir balın boğazı yakıp yakmaması onun saflığıyla alakalı bir bilgi vermemektedir.

Balın Rengi, Bazı kişiler saf balın renginin koyu olması gerektiğini söylerken bazıları da açık olması gerektiğini söyler.Bir balın rengi elde edildiği çiçeğe göre değişiklik gösterir ki zira aynı kovan içerisindeki yan yana duran iki peteğin ballarının bile rengi birbirini tutmayabilir.Yani balın rengi de bize saflığı hakkında bir bilgi vermiyor.
Peki biz gerçek balı nasıl anlayacağız diye söylenmeye başladığınızı duyabiliyorum.Ancak ne yazık ki gerçek bir bal kültürünüz yoksa, balın kokusunu, içerisindeki enzimlerin rehasını tanımıyorsanız yani bir bal uzmanı değilseniz gerçek bal ile şekerli balı ayırt etmeniz çok zor.

Daha önce yapmış olduğumuz kategorileri nasıl ayırt edebileceğinizi sizlere anlatmaya çalışacağım;

Arı Görmemiş Bal; Aslında bir nevi reçel mantığıyla üretilen bu ürünler bir takım yapay esanslar ile bal tadı ve kokusu verilmeye çalışılmıştır.Aslında en kolay ayırt edebileceğiniz ürün bu. Her ne kadar esans katılmış olsa da Ürünün kapağını açtığınızda bir bal kokusu alamazsınız, tadı ise içerisinde bala özgü enzimler olmadığı için bariz bir şekilde şeker ağdası gibidir.Ağzınızda hiçbir reha bırakmaz.

Arı Görmüş, Çiçek Görmemiş Bal; Bu bal beklide Türkiye’de en fazla gözüken bal çeşidi.Her ne kadar arılara şeker şurubu beslemesiyle arıların bal yapması sağlansa da arılar yine de doğaya çıkıp polen, propolis vb. diğer arı ürünlerini de toplayabilmek için kovandan ve şeker şurubu bidonlarından ayrılırlar.Bu sayede arıcı her ne kadar şeker beslemesi yapsa da bal tamamen şeker şurubundan oluşmaz.Arı yine de doğadan bir şeyler kovana getirir.Arıcının verdiği şeker şurubunu da kendi enzimleriyle invert ederek bala dönüştürdüğü için bu balı arı görmemiş baldan rahatlıkla ayırt edebilirsiniz ancak şekersiz bir baldan ayırt etmeniz daha zor.Zira daha öncede bahsettiğim gibi balı ve içerdiği enzimlerin rehasını çok iyi tanımanız gerekiyor.Bu işte uzmanlaşmış kişiler bırakın tatmayı sadece koklayarak bile balın hangi çiçekten elde edildiğini ve şekerli olup olmadığını söyleyebiliyor.Ancak şekerli ve şekersiz bir balı yan yana koyup ikisini de test ettiğinizde ayırt edebileceğiniz küçük detayların farkına varabilirsiniz.

Şekersiz Bal; Arıya şeker verilmeden üretilen arının doğadan kendi topladığı balın kokusu ve rehası diğer ballardan bambaşkadır.Kavanozun kapağını açtığınızda kokusu odayı doldurur, bir kaşık aldığınızda dilinizin üzerinde gezdirirken nefes alıp verdiğinizde balın rehasını ciğerlerinizde hissedebilirsiniz.Yine de tekrarlıyorum bunları anlayabilmeniz için balı çok iyi tanımanız gerekiyor.

Organik Bal; Organik Bal ile Doğal şekersiz balı ayırt etmeniz ise imkansız.Organik Bal tamamen doğal, hormonsuz, ilaçsız, suni gübresiz çiçeklerden elde edildiği için ayırt etmesi çok zor olan bir reha farklılığı vardır.Tam ayrımı ancak tam teşekküllü bir laboratuar yapabilir Çünkü ikisinin arasındaki fark kimyasal kirlilikler, kanserojenler, pestisitler ve antibiyotiklerdir